Dokument w języku polskim to termin wieloznaczny, odnoszący się do aspektów życia osobistego i społecznego, ale najczęściej jest definiowany jako materiał w postaci tekstu, fotografii lub jakikolwiek przedmiot, mający wartość dowodową lub informacyjną (Słownik języka polskiego PWN). Właśnie dokumentowi jako nośnikowi informacji są poświęcone opracowania złożone w zbiorze, który oddajemy do rąk czytelników.

Specjaliści z zakresu historii, archiwistyki i prawa pokazują w swoich opracowaniach, że przez wieki, niezależnie od swojej formy i postaci, jakie przybiera, dokument jest nieocenionym źródłem wiedzy na temat działalności władzy publicznej oraz organów wymiaru sprawiedliwości. Każda władza publiczna miała zwyczaj, a w świetle nowożytnego prawa ma obowiązek dokumentować swoje akty decyzyjne. To daje ogromny materiał do analiz dotyczących mechanizmów i procedur podejmowania decyzji, okoliczności istotnych dla prawidłowej oceny zjawisk gospodarczych i społecznych, a także uwarunkowań ludzkiego życia.

Materiał ten byłby jednak bezwartościowy, jeśli nie zostałby uporządkowany i umieszczony w określonym kontekście, czasie oraz miejscu wytworzenia. Z tego względu, zarówno w przeszłości, jak i współcześnie, zarządzanie dokumentami stanowi kluczowy obszar efektywnego funkcjonowania organów administracji publicznej oraz sądownictwa. Przedstawione w opracowaniu badania archiwaliów pokazują, że z wagi informacji zawartych w odpowiednio uporządkowanych dokumentach zdawano sobie sprawę już w odległych czasach kształtowania się różnych struktur państwowych.

Współcześnie budowanie coraz bardziej zaawansowanych systemów teleinformatycznych staje się podstawową tendencją, pozwalającą na digitalizację dokumentów papierowych, ale również otwierającą w zasadzie nieograniczone możliwości tworzenia dokumentów naturalnie elektronicznych. Co więcej, sztuczna inteligencja pozwala na przetwarzanie ogromnych zasobów informacji rozproszonych w potężnych zbiorach dokumentacyjnych. Przed archiwistyką, podobnie jak przed organami administracji publicznej i wymiaru sprawiedliwości, wyłaniają się możliwości zdigitalizowania i przeanalizowania informacji dotychczas nieodnalezionych, nieczytelnych, pozbawionych właściwego znaczenia z uwagi na nieustalenie kontekstu i okoliczności istotnych dla interpretacji tekstu. To nader atrakcyjna perspektywa, w efekcie której może się pojawić nowy obraz mechanizmów sprawowania władzy i życia naszych przodków, ale i osób obecnie żyjących.

Przedmowa

Informacja dotycząca wprowadzenia produktu do obrotu:
Ten produkt został wprowadzony na rynek przed 13 grudnia 2024 r. zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami (Dyrektywą o ogólnym bezpieczeństwie produktów). W związku z tym może on być nadal sprzedawany bez konieczności dostosowania do nowych wymogów wynikających z Rozporządzenia o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów (GPSR). Produkt zachowuje pełną legalność w obrocie, a jego jakość i bezpieczeństwo pozostają zgodne z obowiązującymi wcześniej standardami.

Information regarding product placement on the market:
This product was placed on the market before December 13, 2024, in accordance with the applicable regulations at the time (the General Product Safety Directive). As a result, it can continue to be sold without needing to meet the new requirements introduced by the General Product Safety Regulation (GPSR). The product remains fully compliant with all previously valid legal standards, ensuring its continued quality and safety.