Antologia prezentuje wybór tekstów ukazujących kluczowe debaty toczone na łamach pism drugiego obiegu dotyczące miejsca Polski w Europie. Nacisk położony został w niej na relacje z państwami zachodnimi, przede wszystkim z Niemcami, co miało wpływ na przyszły ład międzynarodowy po zakończeniu zimnej wojny. Doświadczenia związane z transformacją systemową w Europie oraz 30-leciem demokratycznych rządów w Polsce na nowo ukazują znaczenie koncepcji sformułowanych przez opozycję w okresie PRL. Wiele z diagnoz sprawdziło się w czasie transformacji, inne stały się przestrogą, aby nie budować Wspólnej Europy na wykluczeniu i wzajemnej wrogości, a w pokojowy sposób kształtować ład postzimnowojenny.