Book in Polish by Jacek Wiewiorowski. Praca omawia sądownictwo późnorzymskich wikariuszy diecezji (vicarius dioeceseos) w okresie od powołania tego urzędu na przełomie III i IV w. n.e. (w ramach tzw. reform dioklecjańsko-konstantyńskich) aż do reform administracyjnych Justyniana Wielkiego z lat 535-536 i likwidacji tradycyjnych wikariatów (w całym Imperium Romanum – uwzględniając podział na cesarstwo wschodnie i zachodnie). Jest pierwszą w literaturze światowej monografią dotyczącą w całości wikariuszom diecezji i ich sądownictwu. Książka daje odpowiedź na pytanie o jego zakres w świetle źródeł pisanych (prawniczych, narracyjnych i epigraficznych) oraz źródeł ikonograficznych, podważając zakorzeniony w piśmiennictwie pogląd o sprawowaniu przez wikariuszy funkcji sędziów odwoławczych od orzeczeń większości namiestników prowincjonalnych oraz ukazuje okoliczności w jakich wydawane były konstytucje cesarskie, podstawowe źródło prawa w epoce późnego antyku. Książka będąc przyczynkiem do poznania historii późnego Cesarstwa Rzymskiego, pokazuje wkład praktyki wymiaru sprawiedliwości sprawowanego przez wikariuszy dla rozwoju instytucji prawa rzymskiego i ograniczenia ustawodawstwa cesarskiego jako źródła powstania prawa.