Book in Polish by Tomasz Kośmider, Marek Wesołowski. Duszpasterstwo wojskowe w Polsce w latach 1945-1991. Część pierwsza 1945-1956

Duszpasterstwo wojskowe w Polsce Ludowej stanowi złożony problem, nie poddający się prostym i jednoznacznym sądom. Jego ocena wymaga szerszego spojrzenia. Pomocna w tym może okazać się niniejsza książka – wybór dokumentów ze zbiorów Archiwum Instytucji Ministerstwa Obrony Narodowej, Archiwum Katedry Polowej, Centralnego Archiwum Wojskowego oraz Instytutu Pamięci Narodowej. Obejmuje lata 1945–1956, jeden z najmniej rozpoznanych okresów w działalności duszpasterstwa wojskowego w Polsce, dotyczy przede wszystkim duszpasterstwa wojskowego wyznania rzymskokatolickiego. Czytelnik znajdzie rozkazy organizacyjne i personalne, opinie służbowe, materiały związane z odbudową świątyń, prowadzeniem działalności charytatywnej, uzyskiwaniem jurysdykcji, sprawozdania z pracy duszpasterskiej, protokoły z odpraw księży kapelanów, sprawozdania z inspekcji prowadzonych przez generalnego dziekana Wojska Polskiego i dziekana Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, dokumenty dotyczące funkcjonowania kapelanów w organizacjach społeczno-politycznych, czy też relacje interpersonalne.

Publikowane dokumenty pokazują wiele sytuacji, w których, nieraz w sposób bardzo drastyczny, zachwiana została Chrystusowa zasada, aby rozdzielać to, co należne Bogu, od tego, co należne „cezarowi” (por. Mk 12, 17; Łk 20, 25). Jakże w wielu wypadkach ów „cezar” – funkcjonariusz komunistycznego systemu, siadał na ołtarzu Pańskim i nadawał duszpasterskiej posłudze w Wojsku Polskim wymiar stricte polityczny... (ze Słowa Biskupa Polowego Wojska Polskiego)