Book in Polish by Krzysztof Kaczmarski. Dr Krzysztof Kaczmarski jest historykiem, naczelnikiem Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Rzeszowie. Prezentowana książka to poszerzona wersja jego rozprawy doktorskiej, w której podjął pionierską próbę rekonstrukcji okupacyjnych dziejów Stronnictwa Narodowego i Narodowej Organizacji Zbrojnej oraz Narodowych Sił Zbrojnych w regionie rzeszowskim w okresie od jesieni 1939 r. do lipca-sierpnia 1944 r., tj. od powstania na Rzeszowszczyźnie pierwszych zrębów narodowej konspiracji aż do momentu wkroczenia na ten teren wojsk sowieckich.
Książka ma układ rzeczowo-chronologiczny, który umożliwia przejrzyste odtworzenie struktur podziemia narodowego w Okręgu Rzeszowskim, pokazanie zachodzących w nim zmian oraz głównych kierunków i form działalności, a także – w miarę możliwości – przedstawienie jego pozycji na konspiracyjnej mapie Rzeszowszczyzny, na tle cywilnych i wojskowych struktur Polskiego Państwa Podziemnego.
Dr Kaczmarski dotarł do nielicznych żyjących weteranów podziemia narodowego, a także do równie niewielu istniejących relacji i wspomnień, pisanych często na emigracji, w wielu wypadkach nigdzie dotąd niepublikowanych ani niewykorzystywanych. Musiał zmierzyć się również z podstawowym problemem, jakim jest niemal całkowity brak materiałów organizacyjnych SN i NOW, ponieważ ich archiwa zachowały się w stanie szczątkowym. Z konieczności oparł się zatem przede wszystkim na aktach śledczych i procesowych dotyczących około stu działaczy podziemia narodowego, które – dla sprawdzenia ich wiarygodności – konfrontował z innymi dostępnymi dokumentami i wspomnieniami.
Istotnym uzupełnieniem monografii są notki biograficzne ponad stu działaczy rzeszowskiego podziemia narodowego (większość z nich została opracowana po raz pierwszy na potrzeby omawianej pracy), kilka nieznanych dotychczas dokumentów zamieszczonych w Aneksie, a także schematy organizacyjne i mapki przedstawiające strukturę terytorialną SN, NOW i NSZ w regionie rzeszowskim.

---