Zjawisko mobilizacji społecznych, przeradzających się albo w ruchy społeczne, albo w nowe byty polityczne, głęboko przeobraziło kulturę drugiej dekady XXI wieku. Przesilenie jest właśnie próbą interpretacji tego momentu. Zgromadzone w pierwszej części eseje przedstawiają problem nowych mobilizacji społecznych, które przedefiniowały współczesną sytuację polityczną na świecie i wskazują na konieczność tworzenia nowej teorii społecznej, która byłaby w stanie opisać zachodzące na naszych oczach przemiany. Część druga opowiada o Polsce czasu przesilenie, poświęcając uwagę dziedzictwu polskiej Solidarności i konsekwencjom transformacji ustrojowej po upadku komunizmu. W części trzeciej autorzy podejmują pytanie o to, w jaki sposób kształtowana jest dziś przestrzeń społecznych relacji, poczynając od świata polityki, poprzez przestrzenie miejskie, na egzystencjalnym doświadczeniu współbycia kończąc.

Książka jest podsumowaniem cyklu Gdańskich Wykładów Solidarności z lat 2011-2016, które Europejskie Centrum Solidarności organizowało we współpracy z Uniwersytetem Gdańskim. Zaproszeni goście - teoretycy społeczni z Polski i zagranicy - stawali przed wyzwaniem zinterpretowania metamorfoz, którym podlegają Polska, Europa i świat, a także przewidywaniem czekających nas możliwych zwrotów, które dokonują się w społecznej i politycznej wyobraźni współczesności.