Book in Polish by Anna Wolff-Powęska. "Pamięć – brzemię i uwolnienie" stanowi próbę prześledzenia dróg i bezdroży niemieckich zmagań z nazistowską przeszłością. Głównym zamiarem, który wiedzie autorkę przez gąszcz aktorów, tematów, instytucji, wydarzeń i zjawisk, jest refleksja nad przyczynami, z powodu których niemiecki rozrachunek z przeszłością okazał się procesem pełnym sprzeczności, drogą wyboistą, najeżoną minami o charakterze politycznym, intelektualnym i moralnym. Towarzyszy mu pytanie o specyfikę zbiorowej pamięci Niemców w kontekście bezradności i kondycji moralnej człowieka, broniącego siebie i swego narodu w obliczu niewyobrażalnego zła.

„Dialog z przeszłością, nie tylko Niemców, pozostaje kwestią otwartą. Każda generacja wnosi doń swoje problemy i wątpliwości, szuka własnych dróg godzenia się z historią. Od przyszłych pokoleń, ich dojrzałości i odwagi zależeć będzie, czy pamięć narodowego socjalizmu pozostanie brzemieniem, czy stanie się wyzwoleniem.”