Bohaterowie Osaczenia, pierwszej części pięcioksięgu Na wolności, szczęśliwie podczas II wojny światowej ocalili życie, ale stracili swój dobytek: dom, ziemię małą ojczyznę. Wola życia kazała im wędrować z obozów koncentracyjnych i oflagów, z Kresów Wschodnich zrabowanych przez sowieckie imperium i zrujnowanych miast w stronę poniemieckiej ziemi. Był to przydzielony Polsce decyzją aliantów obszar, skąd karnie wysiedlono Niemców. Nie była to ziemia obiecana, lecz przymuszony cel, gdzie los tajemniczo kusi rozbitków: Polaków, Żydów, także komunistów greckich. Każdy tutaj pragnął znaleźć swoje małe szczęście, czyli normalność. Nowa ojczyzna pod wschodnim protektoratem stała się dla swoich mieszkańców surowym nadzorcą wszelkich nadziei. Dlatego niektórzy konspirowali, walczyli w podziemiu, siedzieli w więzieniach, niepewni przyszłości cierpieli w syberyjskich łagrach. Większość jednak pracowicie urządzała się, by nowo narodzonym dzieciom zapewnić spokojną przyszłość. Z czasem mijała wojenna trauma, a gruzy Wrocławia i dolnośląskich miasteczek powoli znikały. Wtedy ludzie zaczynali prawdziwie wierzyć, że nadejdą lepsze czasy, a znienawidzona - nie przez wszystkich jednak - komuna wreszcie runie.