Book in Polish by Tadeusz Galiński. Pojęcie kultury protoneolitycznej obejmuje społeczności łowiecko -zbierackie drugiej połowy okresu atlantyckiego, tj. około 5-3 tys. lat p.n.e., które kultywując tradycje ludów epipaleolitycznych i mezolitycznych strefy śródziemnomorskiej w zakresie podstaw gospodarczych, sposobów bytowania i charakteru kultury duchowej posiadły niektóre zdobycze cywilizacyjne neolitycznych ludów rolniczych przybyłych na teren Europy z Bliskiego Wschodu i północnej Afryki, adaptując je w sposób oryginalny do swoich potrzeb.
Na Niżu północno-zachodnim - i środkowoeuropejskim kultura pro-tonelityczna jest zjawiskiem o charakterze allochtonicznym. I podobnie jak wczesnorolnicze ugrupowania związane z kompleksem kultur wstęgowych w pasie wewnątrzkontynentalnym, przedstawia ona swoisty nurt neolityzacji tego obszaru ściśle związany ze strefą nadmorską.